SEOBE
Čarnojevića smo dočekali na Dunavu!
Na području današnje Mađarske za Srbe se znalo još od 12. veka, a broj pravoslavnih stanovnika značajno se povećao posle Velike seobe. Mnogi su mislili da će područje Ugarske naseliti samo privremeno. Jedino mesto sa danas većinskim srpskim stanovništvom u Mađarskoj je selo Lovra, koje se nalazi pedesetak kilometara južno od Budimpešte.
„Seoba Srba“ slikara Paje Jovanovića
Majka ugarskog kralja Geze Drugog bila je Jelena, rođaka srpskog kralja Uroša. Tokom srednjeg veka, srpsko-ugarske veze bile su snažne. O svemu tome najbolje svedoči selo Lovra. U tom mestu kroz šalu kažu da su njihovi preci Čarnojevića već čekali na obali Dunava. Dokaz za takve tvrdnje je manastir u Srpskom Kovinu koji je sagrađen još u 15. veku.
Ljubomir Aleksov
- Narodno predanje govori da su čak i pre Svetog Save, od 12. veka, na Čepelskoj adi bili Srbi. Najstarija knjiga Budimske eparhije potiče iz 13. veka. Na prostoru današnjeg sela bilo je Srba, pre nego u Sent Andreji. Srpski Kovin (Rackeve) naseljen je od 1440. godine. Njega su osnovali Srbi 250 godina pre Sent Andreje - počinje za „Alo!“ priču Ljubomir Aleksov, predsednik samouprave Srba u Mađarskoj i načelnik sela Lovra.
Srbi u Lovri početkom 20. veka
Nekada se Budimpešta hranila iz Lovre jer je većina poljoprivrednih proizvoda na pijacu dolazila iz srpskih bašti koje su se nalazile oko Dunava. Iako smo tako blizu, u Mađarskoj živi oko 60 puta manje Srba nego što je Mađara u Srbiji (300.000).
Đaci sa učiteljicom Sofijom
- U Mađarskoj nas ima oko 5.000. Srbija bi trebalo malo više da misli o nama jer su se srpska kultura i moderna Srbija stvarale na teritoriji Mađarske. Budimpešta, Sent Andreja, Baja, Segedin, to su bili srpski centri koji su doprineli da Srbija sačuva kulturu.
Pravoslavna crkva u Lovri, selu koje se nalazi pedesetak kilometara južno od Budimpešte
Postoji veliki broj značajnih spomenika naše kulture koje bi trebalo sačuvati. Srpska zajednica u Mađarskoj nema moć da sama to odradi. Veći deo tih spomenika je u naseljima gde nema Srba - za „Alo!“ navodi „prvi Srbin u Mađarskoj“, dodajući da je usvajanje zakona u srpskom parlamentu o Srbima u dijaspori srpska manjina u Mađarskoj doživela kao važan događaj.
Kontakti sa Srbijom sve bolji
Lovrani kažu da su kontakti sa Srbijom sve bolji. Uspostavljena je saradnja i bratimljene Rackeve (Srpski Kovin) i Lovre sa Kovinom i Korenovcem u Vojvodini. To nije slučajno, jer je Rackeve osnovao imućan sloj Srba, koji su u Mađarsku došli pod najezdom Turaka.
Uče na srpskom
Osnovna škola, koja ima četiri razreda, nalazi se u zgradi u kojoj je i vrtić na srpskom jeziku. Vaspitačica Milica Aleksov kaže da u vrtiću ima 14 dece, koja tokom boravka pričaju na srpskom. Mališane od školske učionice deli samo zid. U učionici je svega nekoliko učenika sa učiteljicom Sofijom Ivanov.
- Svi učenici od prvog do četvrtog razreda su zajedno. Imamo dete koje roditelji dovode iz Kovina. Nastavni plan i program je na srpskom - kazuje učiteljica uz osmeh, dodajući da ona sama za sebe kaže da se „zaboravila u Lovri“.
U selu postoji i biblioteka koja broji oko 5.000 naslova, od kojih je polovina na mađarskom, a polovina na srpskom jeziku. Biblioteka ima 60 redovnih članova.
Polako nestaju
Selo Lovra danas ima oko 310 stanovnika, od kojih su 200 Srbi. Meštani strahuju da će samo još nekoliko godina srpsko stanovništvo biti većinsko, jer se od 1905. godine do danas sa 700 duša smanjilo na svega 200.
- Polovina srpskog življa iseljena je 1924. u Vojvodinu. U njihove kuće su naseljeni većinom Mađari. Iako selo čuva srpski karakter, sa crkvom, vrtićem i školom na srpskom, na sokaku se često umesto „dobar dan“ čuje „jo napot“ - objašnjava Aleksov, koji se i profesionalno bavi zaštitom interesa Srba u Mađarskoj.
Sveštenik Radovan Savić kaže za „Alo!“ da u mestu gde vas natpisi dočekuju i na srpskom jeziku svega 66 kuća plaća parohijal.
- Nedostaje nam naroda. Godišnje imamo 1,2 krštenja i 3,4 sahrane, a venčanje bude jednom u 10 godina - kaže Savić.
Tagovi:
Nema komentara za ovu vest.
Molimo čitaoce alo.rs da se prilikom pisanja komentara pridržavaju pravopisnih pravila.
Strogo je zabranjeno lažno predstavljanje, tj. ostavljanje lažnih podataka u poljima za slanje komentara.
Komentari koji su napisani velikim slovima neće biti odobreni.
Redakcija alo.rs ima pravo da ne odobri komentare koji pozivaju na rasnu i etničku mržnju i ne doprinose normalnoj komunikaciji između čitalaca ovog portala.
Mišljenja iznešena u komentarima su privatno mišljenje autora komentara i ne odražavaju stavove redakcije alo.rs.
Administratorima se možete obratiti ovde: online@alo.rs
- Moj auto - polovni automobili |
- Delovi |
- Gume |
- Dodatna oprema |
- Felne |
- Auspusi |
- Stakla |
- Amortizeri |